Nad morzem

Trzebiatów

24 May 2012r.

TRZEBIATÓW. Miasto położone nad rzeką Regą w odległości 8 km od morza, nie zniszczone przez wojnę; wiele cennych zabytków uratowało się od wojen i pożarów. Nazwa pochodzi od wyrazu „trzebić", bo były tu ongi ogromne lasy. Stacja kolejowa na miejscu (do- Kołobrzegu 23 km, do- Gryfic 19 ikm, do Szczecina 112 km), a w sąsiedztwie stacja ko- . l-ejki wąskotorowej, skąd po 2 pociągi dziennie do- najbliższych kąpielisk morskich: Pogorzelicy (14 km) i Mrzeżyna (13 km). N o c 1 e g i: Hotel z restauracją „Nowa Europa". Zwiedzanie zaczyniamy od rynku, gdzie zachowało się dużo zabytkowych domów z czasów, k-iie-dy Trzebiatów prowadził -ożywiony handel zamorski i -bogacił się na sprzedaży towarów kolonialnych. Dowodzi tego m. i. duże malowidło na -ścianie domu nr 26, przedstawiające słonia, nieznanego wówczas w Europie środkowej (r. 1635). W rynku znaj-duje -się też ratusz z gotyckimi szczegółami od strony południowej. W -sąsiedztwie rynku wznosi się imponujący rozmiarami kościół Mariacki z r. 1303, -dla którego wzorem była kolegiata kołobrzeska-. Na zewnętrznych jego murach spostrzegamy kule armatnie z wojny 7-letniej. Kościół sprawia- wrażenie pustki wskutek braku ołtarzy i -obrazów usuniętych przez reformację. Stalle w prezbiterium mają bogato rzeźbione gotyckie sklepienie i szczyty mad -siedzeniami. Inne zabytki miasta: Przy ulicy Ułanów stary kościółek św. Jerzego, -z-a- -czasów hitlerowskich magazyn. Na cmentarzu późnośredniowiecznym kaplic-a św. Gertrudy (poza Bramą Gryfflcką). K-a-plica Jeroziolimska, do której dawniej odbywały się pielgrzymki, a ob-o-k której wzinosił się szpita-l św. Jerzego (wzmianka z r. 1307), oraz kaplica św. Ducha z r. 1309 w stylu gotyckim. Nad Regą w parku wznosi isię zamek; przebudowywany wiele razy w -ciągu historii, wygląda dziś jak pa-ła-c. Powstał ma miejscu pierwszego osiedla -słowiańskiego. Była- to siedziba wielu księżniczek pomorskich, m. i. mieszkała tu księżna Anastazja, któ-ra zamieniła zamek ma klasztor, budując obo-k kościół -św. Mikołaja, z- którego- teraz nie ma ani śladu. W w. XIX mieszkali w zamku człoink-o-wie pruskiej Só-dziny królewskiej, m. i. księżna Czartoryska z dotńti Ofiaż późniejsza carowa Maria Feodorówna, żona Pawła I. Z 'dawnych for-tyifikiaicji miastia iz-achow-ały ,s-iię dwie baszty, z których ciekawsza jest Prochowa, z cegiy, o murach grubości 4 metrów. Wzdłuż Regi oglądamy jeszcze mury na pewnej długości, lecz z czterech bram miejskich nie zachowała się ani jedna. W Trzebiatowie pracują dwa tartaki, dwa młyny i fabryka kafli. Miasto ma wszelkie warunki rozwoju. BIAŁY BUK (BELBUK). Jest to wioska położona w odległości 1 km na północ od Trzebiatowa. Domy stoją na wysokim, obronnym wzgórzu. Miejscowość ta odegrała niegdyś wielką roilę kulturalną w historii Pomorza Zachodniego, albowiem znajdował isię tu klasztor założony przez Kazimierza I w r. 1180. Sprowadzeni wtedy z Lund premonstranci na miejscu gontyny pogańskiej z kultem Białego Boga (Boga Światła) zbudowali potężny gmach okolony murami, biegnącymi tak daleko, jak dziś sięga wzgórze. Książęta pomorscy ofiarowują im 10 wsi, następnie sprowadzają nowy zakon, ,a mianowicie „Ogrodu Marii" we Fryzji pod wezwaniem „Gastrum S. Petri" (w r. 1208). Wsławił się on jako najbogatszy i najznakomitszy na Pomorzu, gdyż roz-itrzyga nawet spory między innymi klasztorami na polecenie papieży. W r. 1500 aż 37 wsi było w jego posiadaniu. Założono też 2 nowe klasztory jako> filie, mianowicie w Trzebiatowie i w Słupsku. Klasztor spalił się od pioruna w r. 1560, a z jego gruzów zabrano cegłę na budowę zamku w Trzebiatowie. Wielki dzwon w kościele Mariackim w Trzebiatowie ma pochodzić z Białego Buku. Dziś ludzie pokazują tam w progach swoich domów cegły pozostałe z dawnych murów.